He, dat is flauw.
Dat was mijn spontane reactie toen ik het verhaal van vandaag las.
Jezus sprak met de mensen alleen in gelijkenissen, maar wanneer hij met zijn discipelen alleen was, legde hij hun alles uit.
Waarom hebben die discipelen niet doorverteld wat Jezus hun uitgelegd had?
Waarom moeten wij dan maar blijven gissen?
Ik moest denken aan interviews met Frank de Boer de trainer van het Nederlands elftal.
Tegen de pers zegt hij bijvoorbeeld: We moeten spelen zoals paarden die voor het eerst in de lente de wei in gaan en niet als leerlingen van een middelbare school op maandagochtend.
Hij vertelt dus dat hij een bepaalde gretigheid wil zien. In een soort van gelijkenis.
Maar aan zijn spelers legt hij uit wat ze precies moeten doen bij balverlies, waar ze moeten lopen, hoe ze op elkaar en de tegenstander moeten reageren. Dat zijn dingen waar gewone mensen zoals ik toch geen verstand van hebben. Dus die uitleg zou ik niet eens snappen, omdat ik nu eenmaal geen profvoetballer ben.
Was het zoiets? Hield Jezus een soort technische besprekingen over hoe het Koninkrijk de Hemelen eraan zou komen en wat de leerlingen dan zouden kunnen doen om een en ander goed te laten verlopen?
En wordt dat niet aan ons doorverteld omdat we het toch niet snappen?
Mijn tweede gedachte was dat het om een bijzonder soort kennis zou kunnen gaan. Iets wat je wel weet, omdat je dat diep van binnen voelt, maar wat je verder niet goed uit kunt leggen.
Laat me een voorbeeld geven van iets wat ik wel goed kan uitleggen en dan van iets wat ik wel ken, maar niet goed kan uitleggen.
Wat is de bedoeling van voetballen?
Nou, dat is een spel met 22 mensen, twee doelen en een bal. Je mag de bal alleen niet met je handen of armen aanraken, behalve als je keeper bent en je moet de bal in het doel van de tegenpartij schieten of koppen. En wie dat het beste kan wint; vaak is dat Duitsland.
Wat is de bedoeling van leven?
Tja. Dat doe ik al ruim 66 jaar en ik zou het niet echt uit kunnen leggen. Ik heb een diep gevoel dat mijn leven een bedoeling heeft. Soms voel ik dat ook wel en soms heb ik weinig contact met een of andere bedoeling. Maar ik vertrouw erop dat mijn leven ook een bedoeling heeft als ik dat niet duidelijk voel.
Ik kan het zeker niet heel duidelijk uitleggen, maar ik zal ook niet zeggen: Omdat ik het niet zo duidelijk uit kan leggen denk ik dat mijn leven geen bedoeling heeft.
Ik denk dat de leerlingen een heel duidelijk gevoel hadden over de bedoeling van hun leven en over dat Koninkrijk waar hun leermeester Jezus zo vol vuur over praatte.
Maar, zoals dat wel vaker gaat, het valt niet altijd mee om dat duidelijke gevoel later ook in woorden te vangen.
Dat zien we ook bij de leerlingen als Jezus is gekruisigd. Ze weten het niet meer, ze vluchten in paniek weg.
Er is niemand die opstaat en zegt: Weten jullie nog van die gelijkenis van het zaad dat in de akker valt en in het verborgene groeide? Herinneren jullie nog hoe Jezus dat verhaal ’s avonds duidelijk aan ons uitlegde?
Nee, de verhalen van na Pasen laten juist zien dat ook de leerlingen steeds weer uitleg nodig hebben om te begrijpen wat er gebeurd is.
Mijn kennis over de bedoeling van mijn leven is in het verborgene gegroeid. Zoals een zaadje in de grond. Ik kon er niet met mijn zintuigen bij. Mijn ogen, oren, smaak en reuk, die ik normaal gesproken gebruik om de dingen om me heen op te merken en dan te begrijpen, hebben geen enkel nut om de bedoeling van mijn leven te zien en dan te begrijpen.
Maar het groeit wel, daar in het donker.
En dan komt daar ineens een groen sprietje boven de grond. Dat kan ik dan wel zien. Dat zijn de dingen die ik mezelf zie doen en hoor zeggen en die groeien op dat diepere gevoel.
En dat sprietje groeit maar door totdat er korreltjes aan komen. Dezelfde korreltjes als die in de grond groeiden.
Ja, daar heb ik genoeg aan. Misschien is iets van wat ik doe of zeg van nut voor iemand anders.
Misschien kan iemand anders dat wat ik zeg of doe gebruiken om zelf de bedoeling van het eigen leven gestalte te geven.
Hoe dat precies gaat hoef ik niet te weten. Het zal zeker in het verborgene gaan, net als bij mijzelf. Ik ken de korreltjes ook niet die in mijn bestaan gezaaid zijn en die zonder dat ik dat bijhield groeiden.
Als wij mensen van nu voelen dat ons leven een bedoeling heeft en het jammer vinden dat we dat niet altijd een, twee, drie uit kunnen leggen aan onze vrienden of familie, kunnen we wel eens jaloers worden op de mensen rondom Jezus.
Maar laten we bedenken dat ook die leerlingen het moesten zien te doen met een diep weten, zonder dat ze dat zelf heel goed uit konden leggen.
En als wij mensen van nu weinig tot geen contact hebben met de bedoeling van ons leven en als wij ons leven ervaren als een aaneenschakeling van zware, verdrietige en zinloze gebeurtenissen, laten we dan bedenken dat ook de leerlingen het contact met hun leven totaal kwijt waren na de dood van Jezus. Alles leek voor niets te zijn geweest.
En waar haalden ze dan de kracht vandaan om toch weer contact te krijgen met de bron en de bedoeling van hun bestaan? Die kregen ze van de Geest van God, door samen te zijn, de oude inspirerende verhalen te horen en te bidden.
Ik ga ervan uit dat dit nog steeds zo werkt.
Als ik de bedoeling van mijn leven niet goed uit kan leggen betekent dat niet dat die er ook niet is.
Ik kan die bedoeling voelen en dat is duidelijk genoeg.
Als ik dat gevoel ben gaan missen en het contact verlies met de waarheid dat mijn leven een bedoeling heeft, betekent dat ook niet dat er geen bedoeling is.
Ik kan dan op zoek gaan door samen te zijn met andere zoekers, de verhalen te horen en te bidden.
Wie weet hoor ik iemand iets zeggen of zie ik iemand iets doen dat als een korreltje graan in mijn hart valt en in het verborgene groeit om de bedoeling van mijn leven opnieuw gestalte te geven.
Dat is een van de redenen waarom we hier elke week bij elkaar komen.
Amen.