Inleiding op de muziek:
Ik heb met Peter en Reimer afgesproken dat ze meteen na het evangelie muziek spelen.
Om ons de gelegenheid te geven ons de sfeer van dat merkwaardige gesprek voor te stellen.
Joden mochten geen contact hebben met Samaritanen en Jezus had dat wel en dan nog wel met een vrouw alleen op het heetst van de dag. En dan nog wel een vrouw met enorme dorst: ze had haar zesde man al.
Acceptatie en geen veroordeling
Wat mij het meest opvalt in het hele verhaal is dat de vrouw nergens veroordeeld wordt.
Zeker niet door Jezus. Hij ziet vooral haar dorst.
En zij kan niet geloven dat Jezus haar gewoon accepteert.
Vraagt u als Jood aan mij als Samaritaanse vrouw te drinken?
Levend water
Jezus lijkt onmiddellijk te zien wat er met de vrouw aan de hand is en zegt dat hij haar levend water kan geven als ze daarom zou vragen. Haar dorst die ze met steeds weer een andere man probeerde te stillen zou over zijn.
De vrouw lijkt dat ook onmiddellijk te begrijpen, maar niet te kunnen geloven.
Ze doet net alsof ze de beeldspraak niet begrijpt: U heb niet eens een emmer!
En ook als Jezus nog een keer aangeeft dat hij iets te bieden heeft waardoor haar dorst over zal gaan, doet ze net alsof ze dat niet begrijpt: O, dat lijkt me wel lekker makkelijk, meneer, dan hoef ik niet elke dag dat hele end naar de bron te lopen.
Mannen
Jezus dwingt haar om niet langer te ontwijken: roep uw man en kom dan weer hier.
Dan vertelt ze dat ze geen man heeft en dan blijkt dat ze aan haar zesde man bezig is. Bisschop Dick merkte op dat Jezus dus de zevende man is die ze echt tegenkomt en dat hij pas een einde kan maken aan haar dorst. Zie de website van Amsterdam.
Joden en Samaritanen
Nu is de vrouw ervan overtuigd dat Jezus bijzonder is. Een profeet van God. Maar toch aarzelt ze. Dat is het resultaat van decennia lange discriminatie van de Joden ten opzichte van de Samaritanen. De Samaritanen erkennen de wet van Mozes, maar niet de latere openbaringen en ze erkennen dus niet de tempel als het heiligdom waar je moet gaan bidden.
Ze vraagt zich hardop af hoe en waar ze tot de God moet bidden die Jezus de wereld in gestuurd heeft. Mag ze er wel bij horen?
Jezus zegt dat er een tijd komt dat de plaats waar je bidt niet meer uitmaakt. Geloof in God is belangrijker dat de plaats waar je bidt. Geloof dat God Jezus gestuurd heeft als redder van de wereld.
Bevrijd
De vrouw gaat naar de stad terug en laat haar kruik staan. Dat is het teken dat ze geen dorst meer heeft. Ze had dit allemaal best voor zichzelf kunnen houden. Als een stille troost in haar bestaan.
Maar dat doet ze niet. Ze zegt tegen de mensen: Kom eens mee, daar zit een man bij de bron die me alles heeft verteld wat ik heb gedaan. Zou dat niet de gezalfde redder van de wereld zijn?
Ze komt er dus openlijk voor uit wat ze in de afgelopen jaren heeft gedaan en waarschijnlijk weet ze heel goed hoe de mensen daarover denken. Maar haar blijdschap is kennelijk groter dan haar pijn en schaamte. Dat is waarschijnlijk een kenmerk van echte bevrijding: dat je je pijn kunt benoemen en mee kunt laten klinken in de je vreugde.
Laten we als AMEN op de preek luisteren naar de muziek en denken aan die vrouw met haar dorst, haar verdriet, schaamte en bevrijding daaruit. Want u zult horen: het is nooit vrijheid, blijheid in het evangelie. De last waarvan je bevrijd wordt klinkt altijd mee.