Verplaatst naar de tijd van nu
Er was eens een hebzuchtige manager.
De eigenaar van het bedrijf was veel in het buitenland om de belangrijke internationale contacten te onderhouden. Hij liet alles over aan de manager.
De manager was een kei in het leiden van het bedrijf. Hij zorgde dat iedereen goed werk afleverde, dat de klanten tevreden waren en dat ook het personeel graag werkte.
Hij was ook hebzuchtig en hij hield van luxe.
En hij had een mooie manier gevonden om zijn luxe te betalen.
Klanten die producten van het bedrijf afnamen moesten binnen een week betalen. Als ze dat niet konden, dan moesten ze een lening afsluiten met een hoge rente.
De klanten vonden dat natuurlijk niet rechtvaardig, maar ze accepteerden het maar, omdat het bedrijf erg goede producten leverde.
Intussen kocht de manager elk jaar een nieuwe auto en werd hij gezien in alle dure uitgaansgelegenheden van de stad.
Toen de directeur daarvan hoorde ging hij vragen stellen.
Waar gaat het om in het verhaal van Jezus?
In het verhaal dat Jezus vertelt lijkt het erop dat de manager de eigenaar bedriegt door schuldbekentenissen te veranderen. Ik denk dat het anders zit.
Ik denk dat de eigenaar hoorde van de verkwistende levensstijl van de rentmeester en zich af ging vragen hoe die man aan zoveel geld kon komen. Hij kende zijn bedrijf en wist dat daar nooit zoveel winst uit kon komen dat je daar zo luxe van kon leven.
Hij wilde dus dat de rentmeester verantwoording af ging leggen. En verantwoording is in dit geval heel simpel antwoord geven. Op de vraag waar al dat geld vandaan kwam.
De eigenaar was volgens mij niet zozeer bang dat de rentmeester hem bestal, maar dat hij de klanten onrechtvaardig behandelde, bijvoorbeeld door een heel hoge rente te vragen als iemand schuld had.
Ik denk dat de rentmeester in het verhaal van Jezus zijn onrechtvaardige handelwijze rechtzette door de extra hoge rente uit de schuldbekentenis te halen.
Hij maakte dus vrienden. Niet door cadeautjes te geven, maar door rechtvaardig zaken te doen.
In mijn verhaal zou de manager het recht zetten door te zeggen: U hoeft niet binnen een week te betalen, maar binnen drie maanden, maar dan komt er wel de gewone rente bij die de bank ook rekent.
Betrouwbaar in het groot en in het klein
Jezus zegt: Wie in het kleine betrouwbaar en rechtvaardig is, die zal het ook in het grote kunnen zijn.
Het is een hele opgave voor ons mensen om rechtvaardig te zijn. Rechtvaardig leven betekent leven volgens de wet van God en daarvan is de naastenliefde het belangrijkste gebod.
Leven vanuit naastenliefde is in de praktijk van alledag helemaal niet zo gemakkelijk.
Vergeleken daarbij is het gemakkelijk om je hebzucht te bedwingen en eerlijk zaken te doen.
Je hebzucht bedwingen is trouw zij in het kleine en leven in naastenliefde is trouw zijn on het grote.
Als je merkt dat je met geldzaken toch toegegeven hebt aan je hebzucht en onrechtvaardig bent geweest, kun je dat het beste zo snel mogelijk herstellen. Je hebt al kleine stappen gezet op het verkeerde pad en als je die weg vervolgt, zul je ook in het grote, in de naastenliefde falen. En dan verlies je het contact met God.
Voor het oog van God
We hebben tot nu toe gekeken vanuit het dagelijks leven: Wat is verstandig en rechtvaardig en wat niet. Dan gaat het er dus om dat je het beste zelf zo snel mogelijk je fouten recht kunt zetten.
Het goddelijk perspectief heeft weer een ander accent.
God weet heus wel dat mensen af en toe, of heel vaak hebzuchtig zijn uit angst dat ze morgen niet genoeg hebben. Maar dat betekent niet dat God niet van ons mensen houdt. God heeft de zondaars lief, staat ergens in de bijbel.
Het gaat pas mis tussen God en mensen als mensen hun hebzucht en onrechtvaardigheid weer eens helder onder ogen zien en daar niks mee doen, of een mooi praatje houden waaruit blijkt dat het helemaal geen hebzucht is. Bijvoorbeeld door te zeggen: Tja, als ik geld kan verdienen, dan mag ik dan toch wel doen? Een ander zou het ook doen in mijn plaats!
God kan niets doen voor mensen die wel zien met welk onrecht ze bezig zijn, maar er met een smoesje mee doorgaan. Mensen zijn namelijk vrij en ze kunnen NEE zeggen tegen de liefde van God die zegt: Hou daar nou eens mee op, want je wordt er toch niet gelukkig van!
Voor God is fouten maken niet van doorslaggevende betekenis, maar weigeren om te zien waar je eigenlijk mee bezig bent wel.
Amen.