De onrechtvaardige rechter
Jacob is niet integer
Prins van God. Dat is de nieuwe naam voor Jacob. Israel.
Jacob wil het land waar hij vandaan kwam binnentrekken, maar is doodsbang voor Esau.
Begrijpelijk.
Hij heeft de zegen die voor Esau bestemd was van zijn blinde vader Izaak gestolen door net te doen alsof hij Esau was.
En toen is Jacob gevlucht.
Hij hield zich staande bij zijn oom Laban en verzamelde een groot bezit door allerlei slimmigheden. Maar hij werd door zijn oom ook niet altijd eerlijk behandeld.
Kortom: een gestolen zegen blijkt niks waard te zijn.
Je moet je evengoed te pletter werken om bij elkaar te verdienen wat de zegen beloofde en je kunt er niet van genieten, want de basis van je bestaan deugt niet.
Je hebt je leven op een leugen gebaseerd.
20161016 Preek De onrechtvaardige Rechter from Oud-Katholieke Kerk Den Helder on Vimeo.
Gebrek aan integriteit kost veel energie
Jacob gaat ervan uit dat Esau wel wraak zal willen nemen en piekert zich suf wat hij kan doen om zich te weer te stellen.
En dan heeft hij in de nacht een gevecht van man tegen man.
Het gevecht blijft onbeslist.
Was dat Esau? Was dat God zelf? Het verhaal geeft geen antwoord.
De tegenstander zegt: Waarom blijf je maar naar mijn naam vragen?
Alsof Jacob heel goed weet met wie hij te doen heeft.
Maar ja, WIJ weten het NIET.
Modernere interpretaties stellen ook wel dat hij tegen zijn schaduwkant vecht, tegen zijn schuldgevoel, het bedrog.
Maar de uitkomst is dat hij een schitterende naam krijgt.
Prins van God.
Als je zo heet hoef je nergens meer bang voor te zijn.
Maar Jacob blijft bang.
Zijn naam verandert, maar zijn gedrag niet.
Hij zal zijn hele leven in de weer blijven om zorgelijk om zich heen te kijken, dingen te regelen, ontwikkelingen voor te zijn, vriendschap te kopen en altijd te blijven wantrouwen.
Wat een energie op niks af.
De weduwe is integer
Lukas laat ons weer even schrikken door een nihilistische rechter op te voeren.
Hij gelooft niet in God en stoort zich aan geen mens.
En hij handelt niet uit verantwoordelijkheidsbesef of een gevoel van rechtvaardigheid, maar om van het gezeur af te zijn.
Een weduwe was in die cultuur zo’n beetje de zwakste van de samenleving. Geen familie die haar zou kunnen steunen, geen geld om dingen voor elkaar te krijgen.
Wat had ze dan wel in huis dat die rechter toegaf, haar haar recht gaf?
Ze kon zeuren.
Maar dan wel zeuren met kracht.
Die weduwe wist dat ze in haar recht stond en kennelijk haalde ze alles uit de kast om dat recht ook te halen.
Zij was integer.
Datgene waar ze recht op had was geïntegreerd in haar hele persoon. Het was een onmisbaar stuk van haar leven.
Als ze haar recht niet zou krijgen, zou haar leven ontwricht worden, niets meer waard zijn.
Dus had ze nog maar één doel: haar recht halen omdat haar leven daarvan af hing.
En daar gaat kracht van uit.
Kracht
Een goede vriend van me die laatst met zijn vrouw en dochter bij ons in de kerk was merkte op een vakantie in Frankrijk dat er iets met zijn oog was.
Hij ging naar een arts.
Maar hij had de verschijnselen zelf al herkend: zijn netvlies was aan het loslaten.
Zijn vrouw en hij wisten dat je er dan heel snel bij moet zijn.
Maar de arts had helaas niet echt veel zin om door te verwijzen, het weekend was eigenlijk al begonnen en er lag nog veel werk, en misschien was het wel een vuiltje. Toen ging de vrouw van die vriend op het bureau van de arts zitten en zei: Ik blijf hier net zo lang zitten totdat mijn man doorverwezen is, want het gaat nu om zijn oog.
Op een gegeven moment ging de arts doen waarvoor hij ooit de eed had afgelegd.
Om van het gezeur af te zijn.
Maar vooral omdat er kracht uitgaat van iemand die alle kracht integreert in één enkele actie.
Niet verslappen
Jezus vertelt het verhaal van die onrechtvaardige rechter om duidelijk te maken dat de mensen niet moeten verslappen.
En moeten blijven bidden. Dat bidden was niet alleen bidden om hulp, genezing, de oplossing van een probleem voor jezelf of voor een ander.
Het was ook een inkeer in jezelf: wat doet er echt toe in mijn leven en hoeveel ruimte krijgt dat?
Geef ik in mijn leven genoeg ruimte aan wat de bedoeling van leven is, wat God bedoelt met mijn leven? Ga ik dat voldoende na en handel ik er ook naar?
Samen met het verhaal over Jacob kun je zeggen dat je ervoor moet zorgen dat je leven niet op een leugen is gebaseerd.
Wij kunnen ons zelf afvragen of we voldoende ruimte geven aan dat wat er echt toe doet.
Vooral als je merkt dat alles onbegrijpelijk veel energie lijkt te kosten, kun je je afvragen waar je mee bezig bent, of je jezelf niet onnodig zwakker maakt door op teveel paarden tegelijk te wedden.
Die weduwe wist diep van binnen dat ze in haar recht stond en ze liet die overtuiging haar handelen bepalen. Dat leverde enorm veel kracht op.
Zo kunnen wij mensen van nu ons handelen laten bepalen door wat er voor ons echt toe doet en nagaan of dat mogelijk de bedoeling van ons leven kan zijn.
Als wij ons handelen daardoor laten bepalen zal er kracht van ons uitgaan.
Die onszelf en onze omgeving ten goede kan komen.
Amen.