Wat is Jezus volgen?
In de kerk geloven we dat Jezus een mens was zoals mensen bedoeld zijn.
Als je dus Jezus wilt volgen dan wil je leven zoals jouw leven bedoeld is.
In het eerste verhaal horen we over Elisa die de profeet Elia wil volgen.
Het wordt prachtig verteld. Je kunt door de vertelling heen de beelden voor je zien van die twee mannen aan de rand van een akker. Alsof je naar een film zit te kijken.
Er wordt een mantel over hem heen gegooid. Vaak hebben je als mens een impuls van buiten nodig om tot de diepte van je hart door te dringen.
De eerste reactie van Elisa laat zijn diepste overtuiging zien: mee met Elia.
Maar dan die ossen, die niet goed weten waar ze naartoe moeten, nu ze niet meer geleid worden.
Ze brengen Elisa terug bij het gezond verstand van het dagelijks leven. Elisa wil zijn taken en verantwoordelijkheden overdragen. Afscheid nemen van zijn ouders. Heel logisch en goed.
Maar de film over de keuze om te leven zoals jouw leven bedoeld is, wil niet laten zien hoe je je zaakjes netjes moet regelen. Dat kunnen mensen zelf wel.
De film laat zien naar welke stem je moet luisteren. Welk weten je voorrang moet geven.
Elisa ziet in dat hij alle banden door moet snijden met zijn oude leven. Hij maakt er een feestje voor het werkvolk van. Ze eten de ossen op. Er is nu niets meer dat Elisa af kan leiden van zijn roeping. Hij gaat met Elia mee.
Vleselijke lusten
In het tweede verhaal hoorden we over de vleselijke lusten.
In de geschiedenis van de kerk zijn de woorden van Paulus vaak uitgelegd als een waarschuwing tegen seksualiteit.
Ik denk dat dat wat beperkt is.
Paulus heeft het over de bijna wetmatige neiging van mensen om toe te geven aan wat we tegenwoordig de wetten van de evolutie noemen: je laten bepalen door de wil om te overleven en om je voort te planten. Ik denk dat Paulus niets tegen genieten van het leven heeft. Maar wel tegen de gedachte dat het de bedoeling van het leven is dat je zoveel mogelijk naar je toe haalt, desnoods ten koste van anderen. Modern onderzoek geeft hem gelijk. Mensen worden niet blijvend gelukkig van het kopen van dingen, maar eerder van het weggeven van geld. Hoe vreemd dat soms ook klinkt.
Tegenover de wetmatigheid van de evolutie plaatst Paulus de vrijheid van de Geest. Als mens kun je weten dat je inderdaad gelukkiger wordt door iemand te helpen dan door iemand weg te drukken. Dat je naaste liefhebben, met elkaar meeleven, elkaar steunen, inderdaad een dieper geluksgevoel geeft dat langer blijft dan ten koste van een collega carrière maken.
En toch is ook Paulus ervan doordrongen, net als wij, dat dit weten over wat de bedoeling van jouw leven is, vaak te diep weggestopt zit. Zijn brieven zijn een oproep om te luisteren naar die diepere stem in jezelf waarvan je weet dat die eigenlijk gewoon de waarheid vertelt.
Diepere stem
In het evangelie verhaal horen we verschillende voorbeelden van hoe die diepere stem het soms moeilijk heeft om gehoord te worden.
Jezus is vastbesloten om naar Jeruzalem te gaan. Daar zal hij de voltooing van zijn leven vinden.
Ook Jezus zelf is dus bezig met wat de bedoeling is van zijn leven.
De Samaritanen lijken dat beter begrepen te hebben dan de leerlingen. Ze geven aan dat hij niet in hun dorp kan blijven. De boden die Jezus voor zich uitzendt krijgen te horen: Nee, jullie meester kan hier niet een paar dagen logeren. Dat lijkt onbeschoft en ongastvrij, maar het is wel in lijn met de verhalen over het volgen van je roeping en de bedoeling. Je neemt geen afscheid van de ouders, ook al is dat netjes en fatsoenlijk. Je concentreert je op de kern. De ongastvrijheid van de Samaritanen heeft een diepere boodschap: U moet hier niet blijven, u moet door naar Jeruzalem.
Jezus realiseert zich dat ook en bestraft de leerlingen die boos zijn vanwege dat gebrek aan gastvrijheid.
Dan krijgen we nog een paar aanwijzingen over het volgen van Jezus. Dus over het volgen van wat de bedoeling van jouw leven als mens is.
Je bent nooit klaar. Je komt nooit in de situatie waarin je zegt: Hier voel ik me thuis, nu weet ik wat ik van dag tot dag te doen heb. Je moet er altijd rekening mee houden dat de Geest je bij je routine vandaan roept. De Zoon des mensen heeft geen plek om zijn hoofd neer te leggen.
Soms lijkt het volgen van Jezus in te gaan tegen het normale fatsoen dat mensen tegenover elkaar hebben. De doden begraven, dat is toch wel het minste dat je doet als lid van een gemeenschap. Ik denk zelf ook dat het goed is om mensen en overleden met respect te behandelen. Maar fatsoen en respect tonen is iets anders dan je roeping volgen. Dat is wat Lucas wil zeggen. Fatsoenlijk zijn, dat kan iedereen wel bedenken. Maar die stem, die diep in je binnenste vertelt wat de bedoeling van jouw leven is, moet niet overstemd worden door allerlei vragen of dat wel fatsoenlijk is.
Vooruit kijken
Dat zegt ook dat laatste beeld: als je ploegt, kijk je vooruit en niet achterom.
Als je wilt zien wat de Geest van God je vertelt over de bedoeling van jouw leven, moet je er rekening mee houden dat het anders kan zijn dan je had bedacht. Hoe je leven op dit moment ook is.
Kijk dus niet teveel achterom om te zien welke richting je levensloop tot nu toe heeft gehad.
Ik zeg natuurlijk niet dat iedereen voortaan elke dag iets geks en onverwachts moet gaan doen.
Maar het is voor iedereen goed om bijvoorbeeld elke week -bijvoorbeeld op zondag- tijd te nemen om te luisteren naar die diepere stem die je vertelt wat je inderdaad vaak best weet, namelijk wat de bedoeling van jouw leven is.
Amen.